Kamperem na Bałkany 2017 r., część VI: Mostar

Mostar, nad rzeką Neretwą, to obowiązkowe miejsce do zobaczenia w czasie wizyty w Hercegowinie. Najsłynniejszy jego zabytkiem jest Stary Most, zbudowany w 1566 r. Z przeprawą przez rzekę związana jest także nazwa miasta, która pochodzi (prawdopodobnie) od strażników mostu nad Neretwą, zwanych mostari.

Miasto zostało założone w XV w. przez Turków. Przez Mostar prowadziły główne szlaki handlowe i miasto prężnie się rozwijało, stając się wkrótce centrum handlowym i ważnym ośrodkiem administracyjnym. W okresie tureckiego panowania w mieście powstały meczety, łaźnie publiczne i orientalne domy. Od XIX w. Mostar znajdował się pod zwierzchnictwem Austro-Węgier, zyskując w tym okresie nowe lekkie mosty oraz szerokie ulice. Miasto zostało poważnie zniszczone w czasie działań wojennych w latach 1992-1994. Opinia międzynarodowa z niedowierzaniem przyjęła informację o zniszczeniu Starego Mostu 9 listopada 1993 r. pociskami z chorwackich czołgów. Odbudowę mostu rozpoczęto wkrótce po wojnie, a w 2004 r. oddano do użytku tzw. Nowy Stary Most. Most odbudowany został w znacznej mierze z oryginalnych fragmentów – jest biały, łukowato sklepiony na wysokości 28,7 m nad nurtem rzeki, ma wyślizganą, marmurową powierzchnię, której przemierzanie ułatwiają kamienne progi. W 2005 r. most i jego najbliższe otoczenie zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.

Przybyliśmy do Mostaru ok. godz. 11. Auto postanowiliśmy zostawić na jednym z parkingów przy ul. Gojka Vukovića. Wybraliśmy parking oznaczony tablicą wskazującą, że mogą nań wjeżdżać kampery (na wcześniej mijanych parkingach widzieliśmy zakazy wjazdu dla tego typu aut). I tu przekonaliśmy się, że Mostar jest drogim miastem. Zanim wjechaliśmy na parking – zapytaliśmy o cenę za 3 godziny postoju; usłyszeliśmy 18 EUR. Rozpoczęliśmy targowanie, które zakończyliśmy na poziomie 10 EUR (czyli tyle, co zapłaciliśmy za nocleg w Medziugorie!). Nie jesteśmy sobie w stanie wyobrazić jak kształtują się ceny za parking w sezonie.

Po zachodniej stronie Neretwy. Zmierzamy z parkingu do Starego Mostu.

Wąskie uliczki w Mostarze wyłożone są charakterystycznymi okrągłymi kamieniami.

Most zbudowany jest ze śliskiego kamienia – podejście na łukowaty jego szczyt może okazać się wyzwaniem.

Na szczęście most wyposażony jest w kamienne progi, które ułatwiają poruszanie się po nim.

Most był zawsze silnie strzeżony ze względów strategicznych – świadectwem tego są istniejące do dziś, po obu stronach, wieże.

W wieżach z XVII w., stojących przy moście, niegdyś znajdował się skład amunicji i mieszkania dla strażników.

Widok z mostu na meczet Koski Mehmeda Paszy i wschodni brzeg rzeki Neretwa.

Na zbliżeniu widać turystów podziwiających widok na miasto z meczetu.

Równolegle do rzeki przebiega uliczka Kujundžiluk, której nazwa pochodzi od mających tu swoje warsztaty złotników.

Widok na most ze wschodniej części miasta. Na horyzoncie góra Hum, z widocznym z daleka Krzyżem Milenijnym, mierzącym 33 m.

Meczet Koski Mehmeda Paszy z 1617 r.

We wnętrzu meczetu zachowały się malowidła i dekoracje ścienne z okresu tureckiego.

Meczet ozdabia także 25 okien, z których część posiada witraże.

Obok meczetu stoi studnia, pokryta kamiennym daszkiem, wspartym na sześciu kolumnach.

Na dziedzińcu przy meczecie znajduje się także medresa, z charakterystycznymi stożkowato zakończonymi kominami.

Po 78 stopniach można wspiąć się na minaret o średnicy 1,3 m. Bilet do meczetu i na minaret kosztuje 6 EUR (ok. 25 PLN).

Widok z minaretu na południową część Mostaru i Stary Most. Po lewej stronie widać minaret meczetu Ćejvan Ćehaja. W lewym dolnym rogu zdjęcia widoczny jest charakterystyczny dla Mostaru napis: “Nie zapomnij, ale wybacz. Zawsze”.

Ze Starego Mostu do Neretwy skaczą śmiałkowie nazywani Ikarami.

Ponoć skaczą …

… dopiero po tym …

… gdy zbiorą od turystów …

… wystarczającą ilość pieniędzy.

Widok na drugą część miasta. Po lewej widać wieżę Katedry NMP Matki Kościoła, po prawej meczet Karađoz-bega.

Schodzimy z minaretu.

W mieście wciąż istnieją ruiny budynków zniszczonych w czasie wojny sprzed niemal ćwierćwiecza.

O smutnej historii przypominają także ślady po pociskach…

… jednak największe wrażenie robią groby, na których pojawiają się niemal te same daty śmierci.

Trochę inna panorama Mostaru.

Trzypiętrowa wieża zegarowa w Mostarze powstała w XVII w.

Na pierwszym planie Tomek, na drugim Stary Most, a na trzecim góra Hum.

Widok na wschodnią część miasta; po lewej widoczna wieża przy Starym Moście, dalej minaret meczetu Nezir-agina, a po prawej minaret przy minaret przy łaźni tureckiej.

Nieopodal Starego Mostu, we wschodniej części miasta, jest najstarszy w Mostarze meczet Ćejvan Ćehaja (z 1552 r.). Minaret znajduje się po lewej stronie meczetu, co nie jest regułą.

Na uliczkach Mostaru bywa ciasno, głośno i kolorowo.

Kupić można pamiątki, które nie bardzo są związane z miastem…

… ale za to jakie są śliczne 🙂

We wnętrzu jednego z wielu sklepów z pamiątkami.

Wracamy na drugą stronę mostu, na parking.

Sklepy z różnościami odprowadzają nas niemal do samego kampera.

Na koniec zdjęcia kotów. Takiego dziwnego nam się udało zaobserwować w Mostarze 🙂

Był też bardziej tradycyjny – wylegujący się na rozgrzanych kamieniach.

A także kot spacerujący po rozgrzanych kamieniach.

I jeszcze kot siedzący na rozgrzanym kamiennym dachu.

Mostar był ostatnim miejscem, które zwiedziliśmy w Bośni i Hercegowinie. Wróciliśmy do Chorwacji, gdzie mieliśmy trzeci – w trakcie tego wyjazdu – “dziki” nocleg, nieopodal Vrh Dinara.

Na koniec Ikar w ruchu 🙂